Το Ποδοχώρι πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος κατά την περίοδο του ελληνοϊταλικού πολέμου το 1940-41, της κατοχής 1941-1944 και του εμφυλίου 1946-1949, κυρίως λόγω της συμμετοχής των κατοίκων του στην Εθνική Αντίσταση.
Δημοσιεύουμε σήμερα για πρώτη φορά - 79 χρόνια από την έναρξη του πολέμου, 75 χρόνια από την απελευθέρωση και 70 χρόνια από την λήξη του Εμφυλίου πολέμου - έναν πλήρη -θέλουμε να πιστεύουμε- κατάλογο με τα ονόματα όσων Ποδοχωριανών έχασαν την ζωή τους αγωνιζόμενοι για την ελευθερία της παρτίδας τους και όσων στην συνέχεια σκοτώθηκαν στην εμφύλια σύρραξη.
1. Γρουζίδης Γεώργιος του Ευσταθίου. Γεννήθηκε το 1910 στον Σκοπό Ανατολικής Θράκης. Υπηρέτησε στο 19ο Σύνταγμα Πεζικού. Τραυματίστηκε κατά πάσα πιθανότητα τον Μάρτιο του 1941 κατά την εαρινή επίθεση των Ιταλών υπερασπιζόμενος το ύψωμα 731. Πέθανε στο Στρατιωτικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων στις 01 Απριλίου 1941.
Βουλγάρικη και Γερμανική κατοχή 1941-1944.
2. Τσιγκλίνης Απόστολος του Μιχαήλ. Εκτελέστηκε στο γήπεδο του χωριού (σημερινό Λύκειο Ποδοχωρίου) από τους Βούλγαρους σαν συνεργάτης των ανταρτών μετά την εξέγερση της 29ης Σεπτεμβρίου 1941.
3. Καραπέδης Θεόδωρος του Αναγνώστη (του Γραμματίκη). Γεννημένος το 1908. Υπέκυψε στα τραύματά του, το 1941, τρεις μετά από την εξαντλητική ανάκριση και τον άγριο ξυλοδαρμό του από τους Βούλγαρους στην αποθήκη του παλαιού συνεταιρισμού, που την είχαν μετατρέψει σε κρατητήριο.
4. Μόσχος Αργύρης του Χριστοδούλου. Αντάρτης του ΕΛΑΣ από το 1941. Σκοτώθηκε πολεμώντας τους Γερμανούς κατακτητές στα βουνά της Νιγρίτας.
5. Σαμαράς Μαργαρίτης του Αναστασίου. Γεννήθηκε το 1901. Στέλεχος του ΕΑΜ. Εκτελέστηκε με βασανιστήρια από ΠΑΟτζήδες, μετά από προδοσία, τον Ιούνιο του 1944 στο Αηδονοχώρι Σερρών, όπου είχαν εκτοπιστεί οικογενειακώς.
6. Παπακωνσταντίνου Βαγγέλης του Σταύρου. Αντάρτης του ΕΛΑΣ, από του πρώτους μαζί με τα τρία αδέρφια του που βγήκαν στο βουνό τον Μάιο το 1941. Συνελήφθη από τους Βούλγαρους καθώς επέστρεφε από το Ροδολίβος και εκτελέστηκε στην τοποθεσία Ιτιές, στο Παγγαίο.
7. Παπακωνταστίνου Γεώργιος του Σταύρου. Καπετάνιος διμοιρίας του ΕΛΑΣ. Τραυματίστηκε βαριά στο κεφάλι το 1944. Συνελήφθη το Πάσχα του 1945, βασανίστηκε με χτυπήματα στο κεφάλι στο Αστυνομικό Τμήμα Μεσορόπης και υπέκυψε κατά την μεταφορά του σε νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης.
8. Ηλιάδης Χαράλαμπος. Συνελήφθη στην Θεσσαλονίκη από τους Γερμανούς και κλείστηκε στο στρατόπεδο Παύλου Μελά. Δραπέτευσε για να βγει αντάρτης στο βουνό, αλλά σκοτώθηκε σε ενέδρα των Γερμανών έξω από τον Λαγκαδά.
9. Σαρόγλου Χαράλαμπος του Στεφάνου. Γεννήθηκε στο Ποδοχώρι Παγγαίου το 1921. Στρατιώτης του 564 Τάγματος Πεζικού. Έπεσε μαχόμενος στο Σκρα Κιλκίς στις 13 Νοεμβρίου 1946.
10. Ανταβαλής Νικόλαος του Προδρόμου. Γεννήθηκε στο Ποδοχώρι Παγγαίου. Στρατιώτης του 513 Τάγματος Πεζικού. Σκοτώθηκε στην Βίγλα Φλώρινας από έκρηξη νάρκης στις 21 Ιουνίου 1948.
11. Αργυρούδης (Αργυρίου) Ευρυπίδης του Χαραλάμπους. Γεννήθηκε στο Ποδοχώρι το 1903. Οπλίτης του Τάγματος Μ.Α.Υ. Καβάλας. Σκοτώθηκε στο Ποδοχώρι στις 12 Σεπτεμβρίου 1948.
12. Παρίσης Παναγιώτης του Δημητρίου. Γεννήθηκε στο Ποδοχώρι το 1921. Λοχίας του 30 Τ.Ε. Σκοτώθηκε στα Κουφάλια Βέροιας από έκρηξη νάρκης στις 20 Απριλίου 1949.
13. Πασχάλογλου Αριστείδης του Κωνσταντίνου. Αντάρτης του ΕΛΑΣ στην κατοχή 1941-1944. Διοικητής Λόχου του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδος. Σκοτώθηκε το 1949 στην Χαλκιδική.
14. Διαμαντής Χαριζάνης του Γεωργίου. Οργανώθηκε στην ΕΠΟΝ το 1943. Αντάρτης του ΕΛΑΣ. Αποφοίτησε από την Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών του Γενικού Αρχηγείου του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Σκοτώθηκε στην μάχη της Φλώρινας τον Φεβρουάριο του 1949.
Η Εθνική Αντίσταση του Ελληνικού λαού ενάντια στα στρατεύματα κατοχής αναγνωρίστηκε με τον Νόμο 1285 και δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 115Α/ 20-09-1982.
Η κοινότητα Ποδοχωρίου για "ευνόητους" λόγους τίμησε μόνο δύο από τους παραπάνω νεκρούς ονοματοδοτόντας δύο οδούς του χωριού μας.
Τον Νικόλαο Ανταβαλή, δίνοντας το όνομά του στην οδό που αρχίζει από την κεντρική διασταύρωση του χωριού με κατεύθυνση τον Ακροπόταμο και διασχίζει τον Συνοικισμό των προσφύγων,
και τον Παναγιώτη Παρίση, δίνοντας το όνομά του στην οδό που αρχίζει από την διασταύρωση πάνω από την παιδική χαρά με κατεύθυνση προς το Δημοτικό Σχολείο και την γέφυρα του Λαζίδη. Σχετική πινακίδα υπήρχε παλαιότερα πάνω στο σπίτι του Νίκου Αβράμογλου, όπου έγραφε ΟΔΟΣ Π. ΠΑΡΙΣΗ 1.
Πηγές
1. https://podochori.blogspot.com/2017/08/
2. https://dis.army.gr/el/content/search-casualties/view/all?page=1600
3. Κωνσταντάρας Κ. (1964). Αγώνες και Διωγμοί. Αθήναι.
4. https://stratistoria.wordpress.com/2010/06/06/1945-1949-pesontes
5. Αρχείο Βαγγέλη Πουπούλη (1925-2008).
6. Σε όσους έπεσαν στην μάχη της Φλώρινας.(2016). Έκδοση της Ε.Π. Δυτικής Μακεδ. του ΚΚΕ.
8. Ηλιάδης Χαράλαμπος. Συνελήφθη στην Θεσσαλονίκη από τους Γερμανούς και κλείστηκε στο στρατόπεδο Παύλου Μελά. Δραπέτευσε για να βγει αντάρτης στο βουνό, αλλά σκοτώθηκε σε ενέδρα των Γερμανών έξω από τον Λαγκαδά.
Εμφύλιος Πόλεμος 1946-1949
9. Σαρόγλου Χαράλαμπος του Στεφάνου. Γεννήθηκε στο Ποδοχώρι Παγγαίου το 1921. Στρατιώτης του 564 Τάγματος Πεζικού. Έπεσε μαχόμενος στο Σκρα Κιλκίς στις 13 Νοεμβρίου 1946.
10. Ανταβαλής Νικόλαος του Προδρόμου. Γεννήθηκε στο Ποδοχώρι Παγγαίου. Στρατιώτης του 513 Τάγματος Πεζικού. Σκοτώθηκε στην Βίγλα Φλώρινας από έκρηξη νάρκης στις 21 Ιουνίου 1948.
11. Αργυρούδης (Αργυρίου) Ευρυπίδης του Χαραλάμπους. Γεννήθηκε στο Ποδοχώρι το 1903. Οπλίτης του Τάγματος Μ.Α.Υ. Καβάλας. Σκοτώθηκε στο Ποδοχώρι στις 12 Σεπτεμβρίου 1948.
12. Παρίσης Παναγιώτης του Δημητρίου. Γεννήθηκε στο Ποδοχώρι το 1921. Λοχίας του 30 Τ.Ε. Σκοτώθηκε στα Κουφάλια Βέροιας από έκρηξη νάρκης στις 20 Απριλίου 1949.
13. Πασχάλογλου Αριστείδης του Κωνσταντίνου. Αντάρτης του ΕΛΑΣ στην κατοχή 1941-1944. Διοικητής Λόχου του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδος. Σκοτώθηκε το 1949 στην Χαλκιδική.
14. Διαμαντής Χαριζάνης του Γεωργίου. Οργανώθηκε στην ΕΠΟΝ το 1943. Αντάρτης του ΕΛΑΣ. Αποφοίτησε από την Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών του Γενικού Αρχηγείου του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Σκοτώθηκε στην μάχη της Φλώρινας τον Φεβρουάριο του 1949.
Η Εθνική Αντίσταση του Ελληνικού λαού ενάντια στα στρατεύματα κατοχής αναγνωρίστηκε με τον Νόμο 1285 και δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 115Α/ 20-09-1982.
Η κοινότητα Ποδοχωρίου για "ευνόητους" λόγους τίμησε μόνο δύο από τους παραπάνω νεκρούς ονοματοδοτόντας δύο οδούς του χωριού μας.
Τον Νικόλαο Ανταβαλή, δίνοντας το όνομά του στην οδό που αρχίζει από την κεντρική διασταύρωση του χωριού με κατεύθυνση τον Ακροπόταμο και διασχίζει τον Συνοικισμό των προσφύγων,
και τον Παναγιώτη Παρίση, δίνοντας το όνομά του στην οδό που αρχίζει από την διασταύρωση πάνω από την παιδική χαρά με κατεύθυνση προς το Δημοτικό Σχολείο και την γέφυρα του Λαζίδη. Σχετική πινακίδα υπήρχε παλαιότερα πάνω στο σπίτι του Νίκου Αβράμογλου, όπου έγραφε ΟΔΟΣ Π. ΠΑΡΙΣΗ 1.
Πηγές
1. https://podochori.blogspot.com/2017/08/
2. https://dis.army.gr/el/content/search-casualties/view/all?page=1600
3. Κωνσταντάρας Κ. (1964). Αγώνες και Διωγμοί. Αθήναι.
4. https://stratistoria.wordpress.com/2010/06/06/1945-1949-pesontes
5. Αρχείο Βαγγέλη Πουπούλη (1925-2008).
6. Σε όσους έπεσαν στην μάχη της Φλώρινας.(2016). Έκδοση της Ε.Π. Δυτικής Μακεδ. του ΚΚΕ.